Shkup, 23 shtator – Bursat, siç duket, do të funksionojnë në një cikël të ri të oscilimit të madh dhe inflacionit të lartë dhe normave të interesit. Parashikimet janë më të zymta se kurrë, tha drejtori kryesor ekzekutiv i Bursës së Maqedonisë, Ivan Shteriev.
Në Konferencën e 21-të vjetore të Bursës, e cila po mbahet sot në Ohër, Shteriev tha se, sipas shumëkujt, viti 2022 do të jetë historik për lëvizjet në ekonomi, rrjedhimisht edhe në bursa. Çmimi i të gjitha zhvillimeve do të jetë rritja ekonomike letargjike dhe recesioni i mundshëm.
“Paradigmat për atë që është normale në drejtimin e politikave makroekonomike dhe investimeve po ndryshojnë. Gjithçka që ka ndodhur në botë në vitet e fundit ka kulmuar në inflacion që nuk e kemi parë për dekada. Bankat qendrore janë të detyruara të rrisin normat e interesit, megjithëse deri vonë ata pretendonin se inflacioni ishte kalimtar. Çmimi i gjithë kësaj sigurisht që do të jetë rritja ekonomike në letargji dhe një recesion i mundshëm. Ndjenja e tregut ndryshoi shpejt. Investitorët janë të shqetësuar dhe kalimi në instrumente më të sigurta nuk është aq i thjeshtë sa dikur në këto situata. Tregjet e aksioneve, në të gjitha llogaritë, do të funksionojnë në një cikël të ri të luhatshmërisë së lartë dhe inflacionit të lartë dhe normave të interesit, tha Shteriev.
Sipas tij, me shumë gjasa do të bëhet më aktuale dhe i ashtuquajturi stock picking – përzgjedhje e kujdesshme e aksioneve individuale (në vend të investimit në indekse të gjera) të kompanive kryesisht nga sektorët e logjistikës, lëndëve të para, energjetikës, si dhe në burimet e rinovueshme (por me më pak eksitim), infrastrukturë, banka (por me më shumë kujdes) , mbrojtja etj. Disa sektorë të tjerë që ishin hit para disa vitesh, theksoi ai, nuk do të jenë më aq tërheqës, siç është IT.
Shteriev theksoi se këtë vit indeksi ynë MBI10 është në minus pak më shumë se 7 për qind, gjegjësisht në korrelacion me vendet e zhvilluara, por në një shkallë më të vogël. Sllovenia është minus 10 për qind dhe Kroacia dhe Bullgaria kanë një rënie më të vogël, rreth 4-5 për qind. “Kemi rreth 92 milionë euro xhiro totale, nga të cilat 54 milionë janë me tregtimin e aksioneve në BEST. Nëse i ekstrapolojmë këto qarkullime në nivel vjetor, arrijmë në shifra shumë më të dobëta se vitet e fundit, por gjithsesi në një “mes të artë” për rastet tona në dekadën e fundit”, tha Shteriev.
Duke theksuar se të gjithë së bashku duhet të shohim se çfarë do të ndodhë në bursat në periudhën e ardhshme – globalisht, rajonale dhe lokale, ai tha se gjithçka është e hapur dhe se parashikimet janë më të zymta se kurrë. Rezultatet e kompanive të listuara për tremujorin e tretë që do të publikohen në fund të tetorit do të jenë një tregues i rëndësishëm për të ardhmen afatshkurtër.
Ai vuri në dukje se Bursa e Zagrebit (ZSE) u bë aksioneri më i madh individual në bursën tonë këtë vit me një aksion prej 30 për qind dhe theksoi se përcaktimi strategjik për një lidhje pronësie me një bursë më të madhe buron nga vlerësimi se ne nuk mundemi një zhvillim më dinamik në mjedisin lokal.
Meqenëse Bursa e Zagrebit si treg është më e zhvilluar, shtoi ai, ne do t’ua prezantojmë përvojën e tyre, njohuritë e tyre sipërmarrësve dhe kompanive tona të suksesshme, në mënyrë që disa prej tyre më në fund të vendosin të emetojnë aksione ose letra të tjera me vlerë. Sigurisht, theksoi ai, në këtë tren mund të hyjnë edhe shteti, ndërmarrjet publike dhe njësitë e vetëqeverisjes lokale nëse dëshirojnë. Ne duhet të bëjmë një përparim domethënës në këtë front – përndryshe nuk do të kemi ndonjë zhvillim të ri.
“Me Bursën e Zagrebit si investitor strategjik, duhet të rrisim probabilitetin e përmirësimit nga ana e kërkesës, në drejtim të tërheqjes së investitorëve të huaj, gjë që na ka munguar prej vitesh. Në përgjithësi, ne tani kemi një përzierje optimale të pronësisë: aksioneri më i madh individual i cili është nga biznesi dhe që menaxhon me sukses tregun në Kroaci, i cili është shumë më i zhvilluar, por në të njëjtën kohë ka ngjashmëri me tonin. Një investitor i tillë strategjik do të dijë të drejtojë zhvillimin tonë; plus ne kemi bankat e mëdha vendase si aksionerët dhe anëtarët më të mëdhenj të bursës. Presim që kjo përzierje të hapë mundësi të reja reale zhvillimore, tha ndër të tjera Shteriev.
