Ushqimet e përpunuara ultra të përpunuara po zëvendësojnë gradualisht ushqimet dhe ushqimet tradicionale të bëra nga përbërës të freskët dhe të përpunuar minimalisht në shumë vende
Një studim i ri në Gazetën Amerikane të Mjekësisë Parandaluese zbuloi se rritja e konsumit të këtyre ushqimeve lidhej me më shumë se 10 për qind të vdekjeve të parakohshme të parandalueshme në Brazil në vitin 2019, edhe pse brazilianët konsumojnë shumë më pak nga këto ushqime sesa vendet më të zhvilluara.
“Sipas njohurive tona, asnjë studim deri më sot nuk ka vlerësuar ndikimin e mundshëm të UPF në vdekjet e parakohshme. Njohja e vdekjeve që i atribuohen konsumimit të këtyre ushqimeve dhe modelimi sesi ndryshimet në modelet dietike mund të mbështesin politika më efektive diete mund të parandalojnë sëmundjet dhe vdekjen e parakohshme, “shpjegoi udhëheqësi i studimit Eduardo A.F. Nilson, ScD nga Qendra për Kërkime Epidemiologjike në të Ushqyerit dhe Shëndetin, Universiteti i São Paulo në Brazil.
Çfarë tregoi hulumtimi?
Nilson dhe kolegët modeluan të dhëna nga anketat dietike përfaqësuese kombëtare për të vlerësuar marrjen fillestare të UPF sipas gjinisë dhe grup-moshës.
Analizat statistikore u përdorën për të vlerësuar përqindjen e vdekjeve totale që i atribuohen konsumit të UPF dhe ndikimin e reduktimit të marrjes së UPF me 10, 20 dhe 50 për qind brenda atyre grup-moshave, duke përdorur të dhënat e 2019-së.
Në të gjitha grup-moshat dhe gjinitë, konsumi i UPF varionte nga 13 në 21 për qind të marrjes totale të ushqimit në Brazil gjatë periudhës së studimit. Në vitin 2019, gjithsej 541.260 të rritur nga mosha 30 deri në 69-vjeç vdiqën para kohe, nga të cilët 261.061 ishin nga sëmundje jo të transmetueshme që mund të parandaloheshin, treguan rezultatet e hulumtimit.
Modeli zbuloi se afërsisht 57,000 vdekje atë vit i atribuoheshin konsumit të UPF-ve, që korrespondon me 10.5 për qind të të gjitha vdekjeve të parakohshme dhe 21.8 për qind të të gjitha vdekjeve të parandalueshme nga sëmundjet jo të transmetueshme në të rriturit e moshës 30 deri në 69-vjeç.
Pasojat në vendet më të zhvilluara potencialisht edhe më keq?
Shkencëtarët sugjerojnë se në vendet me të ardhura të larta si SHBA, Kanada, Britani të Madhe dhe Australi, ku UPF-të përbëjnë më shumë se gjysmën e marrjes totale të kalorive, efekti i vlerësuar do të ishte edhe më i lartë.
Nilson vuri në dukje se ushqimet ultra të përpunuara do të zëvendësojnë përfundimisht konsumin e ushqimeve tradicionale të plota, të tilla si orizi dhe fasulet, në Brazil.
Efektet e reduktimit të marrjes së ushqimit ultra të përpunuar
Reduktimi i konsumit të UPF me 10 deri në 50 për qind mund të parandalojë potencialisht rreth 5,900 deri në 29,300 vdekje të parakohshme në Brazil çdo vit, vuri në dukje studimi.
Konsumimi i UPF është i lidhur me shumë rezultate sëmundjesh, të tilla si obeziteti, sëmundjet kardiovaskulare, diabeti, disa forma të kancerit dhe sëmundjeve të tjera, dhe është një shkak i rëndësishëm i vdekjes së parandalueshme dhe të parakohshme midis të rriturve brazilianë.
Disa shembuj të ushqimeve ultra të përpunuara janë supat e parapaketuara, salcat, picat e ngrira, ushqimet e gatshme, hot dogët, salsiçet, pijet e gazuara, akullorja dhe biskotat, ëmbëlsirat.
