Qeveria talebane hodhi poshtë të dielën ofertën e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump për të rimarrë Bazën Ajrore të Bagramit, katër vjet pasi tërheqja kaotike e Amerikën nga Afganistani e la objektin e gjerë ushtarak në duart e talebanëve.
Të shtunën, Trump përsëriti thirrjen e tij për të rivendosur praninë amerikane në Bagram, duke thënë madje se “po flasim tani me Afganistanin” për këtë çështje. Ai nuk ofroi detaje të mëtejshme rreth bisedave të supozuara. I pyetur nga një gazetar nëse do të merrte në konsideratë vendosjen e trupave amerikane për të marrë bazën, Trump ngurroi.
«Nuk do të flasim për këtë», tha Trump. «Ne e duam mbrapsht, dhe e duam mbrapsht menjëherë. Nëse nuk e bëjnë, do ta merrni vesh se çfarë do të bëj unë».
Të dielën, zëdhënësi kryesor i talebanëve, Zabihullah Mujahid, hodhi poshtë pohimet e Trump dhe i bëri thirrje SHBA-së të miratojë një politikë “realizmi dhe racionaliteti”.
Afganistani kishte një politikë të jashtme të orientuar drejt ekonomisë dhe kërkonte marrëdhënie konstruktive me të gjitha shtetet në bazë të interesave të ndërsjella dhe të përbashkëta, postoi Mujahid në X.
Ai tha se SHBA-së i është komunikuar vazhdimisht në të gjitha negociatat dypalëshe se pavarësia dhe integriteti territorial i Afganistanit ishin me rëndësi të madhe.
“Duhet të kujtojmë se, sipas Marrëveshjes së Dohas, Shtetet e Bashkuara u zotuan se ‘nuk do të përdorin ose kërcënojnë me forcë kundër integritetit territorial ose pavarësisë politike të Afganistanit, as nuk do të ndërhyjnë në punët e tij të brendshme’”, tha ai. SHBA-të duhet t’u qëndrojnë besnike angazhimeve të tyre, shtoi ai.
Muxhahidi nuk iu përgjigj pyetjeve të Associated Press në lidhje me bisedat me administratën Trump në lidhje me Bagramin dhe pse Trump besonte se SHBA-të mund ta rimerrnin atë.
‘Dhënia e tokës afgane është jashtë diskutimit’
Më herët të dielën, shefi i stafit në Ministrinë e Mbrojtjes, Fasihuddin Fitrat, iu përgjigj komenteve të Trump. “Të lëshojmë qoftë edhe një centimetër të tokës sonë kujtdo është jashtë diskutimit dhe e pamundur”, tha ai gjatë një fjalimi të transmetuar nga mediat afgane.
Në gusht të vitit të kaluar, talebanët festuan përvjetorin e tretë të marrjes së kontrollit në Bagram me një shfaqje madhështore ushtarake të pajisjeve të braktisura amerikane, duke tërhequr vëmendjen e Shtëpisë së Bardhë. Trump e ka kritikuar vazhdimisht paraardhësin e tij, Joe Biden, për “paaftësinë e tij të madhe” gjatë tërheqjes së forcave amerikane pas luftës më të gjatë të vendit.
Trump javën e kaluar, gjatë vizitës së tij shtetërore në Mbretërinë e Bashkuar, la të kuptohej se talebanët, të cilët kanë luftuar me një krizë ekonomike, legjitimitet ndërkombëtar, përçarje të brendshme dhe grupe militante rivale, që nga kthimi i tyre në pushtet në vitin 2021, mund të jenë të gatshëm të lejojnë kthimin e ushtrisë amerikane.
“Po përpiqemi ta marrim mbrapsht sepse ata kanë nevojë për gjëra nga ne”, tha Trump për talebanët. Ndërsa SHBA-të dhe talebanët nuk kanë marrëdhënie zyrtare diplomatike, palët kanë zhvilluar biseda për pengjet. Një burrë amerikan që u rrëmbye më shumë se dy vjet më parë ndërsa udhëtonte nëpër Afganistan si turist u liruar nga talebanët në mars.
Talebanët thanë gjithashtu se arritën një marrëveshje me të dërguarit e SHBA-së për një shkëmbim të të burgosurve, si pjesë e një përpjekjeje për të normalizuar marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Afganistanit.
Ata nuk dhanë detaje mbi shkëmbimin e të ndaluarve dhe Shtëpia e Bardhë nuk komentoi mbi takimin në Kabul apo rezultatet e përshkruara në një deklaratë të talebanëve. Talibanët publikuan fotografi nga bisedimet e tyre, ku tregohet ministri i tyre i jashtëm, Amir Khan Muttaqi, me të dërguarin special të Trump për reagimin ndaj pengjeve, Adam Boehler./ AP.
