Shkup, 26 dhjetor – Imazhi dhe reputacioni i çdo vendi jashtë duhet të ndërtohet nga njerëzit që e përfaqësojnë atë, dhe për këtë arsye është veçanërisht e rëndësishme që gjithmonë të dërgohen njerëz dinjitoz, me arsim të lartë, të aftë në postet kyçe pa asnjë të metë në karrierën e tyre.
Por kur bëhet fjalë për Maqedoninë, duket se nuk është kështu, ndaj është bërë praktikë e zakonshme që kandidatët e propozuar për poste të ndryshme ndërkombëtare të refuzohen me mirësjellje, të kërkojnë që të propozohet një kandidat tjetër apo i ngjashëm, gjë që tregon qartë se qëndrimi joserioz i shtetit ndaj vendeve në të cilat dërgon përfaqësuesit e tij, duke dëmtuar reputacionin e tij tashmë të lëkundur ndërkombëtarisht, transmeton Zhurnal.
Me kalimin e viteve, në mjedisin politik maqedonas doli një anomali e rëndë, në të cilën të gjithë ata që dështuan në punën e tyre, në vend që të përgjigjen, shpërblehen me një post ambasador ose ndonjë pozitë tjetër jashtë vendit.
Së fundmi, ambasadorët e vendeve kyçe aleate të Maqedonisë i rekomanduan kreut të shtetit që të diskutohet për kandidatët e rinj të mundshëm për ambasador të Maqedonisë në Paris, duke marrë parasysh zhvillimet e fundit në lidhje me ish-shefin e Agjencisë për Siguri Kombëtare. Kohë më parë ishte tentuar që ish-kryetarja e komunës së Tetovës, Teuta Arifi, të dërgohej ambasadore e Maqedonisë në BE në Bruksel, por nga atje ajo u refuzua si kandidate e papërshtatshme.
Ngjashëm ka qenë rasti edhe me ish-ministrin e Punëve të Jashtme dhe profesorin Ljubomir Frçkoski, i cili ishte nominuar për pozitën e ambasadorit të Maqedonisë në Uashington, por u refuzua nga Shtetet e Bashkuara për shkak të disa rezervave ndaj tij të shprehura nga vendi pritës.
Nëse kësaj i shtojmë edhe përpjekjet për të dërguar prezantuese femra, pa përvojë diplomatike, për konsuj të përgjithshëm, atëherë çështja është më se e qartë. Është thjesht një çështje për të shpërblyer në mënyrë klasike këdo që ishte besnik ndaj dikujt, kështu që ambasadori apo posti konsullor është vetëm një shlyerje. Me një marrëdhënie të tillë, Maqedonia fiton më së paku, sepse u dërgon një sinjal të keq partnerëve ndërkombëtarë duke u imponuar atyre kandidatë të papërshtatshëm, të cilët më pas duhet të gjejnë mënyra diplomatike për t’i refuzuar në mënyrë diskrete.
Diplomatët janë pasqyra e vendit që përfaqësojnë
Analisti politik Sinisha Pekevski beson se reputacioni i një vendi ndërtohet me vite, dekada, madje edhe shekuj. Dhe bëhet me shumë kujdes, ndërtohet fort, hap pas hapi, me respekt për aktorët dhe entitetet në komunitetin ndërkombëtar, njëkohësisht me respektimin e ligjit ndërkombëtar, demokracisë, të drejtave të njeriut… Bëhet me ndihmë të ndërsjellë, me bashkëpunim të bazuar në vlera dhe parime universale, me politika të fqinjësisë së mirë, duke zhvilluar bashkëpunim konstruktiv rajonal dhe më të gjerë për politika të begata ekonomike, të sigurisë, kulturore e të tjera, në mënyrë që të mbrojnë pozitat e vendit të tyre, duke mos mohuar qëndrimet e subjekteve të tjera të rendit ndërkombëtar . Sipas bashkëbiseduesit, kjo është pikërisht një lloj aftësie, shkathtësie, aftësie që duhet mësuar, edukuar dhe zhvilluar, për hir të qytetarëve dhe për hir të shtetit. Për këtë janë zhvilluar qasje dhe disiplina shkencore, sepse ndonjëherë bëhet fjalë për menaxhimin e fateve të shteteve dhe popujve të tërë, pikërisht në marrëdhëniet ndërkombëtare.
Kjo bëhet duke aktivizuar institucionet, por edhe burimet njerëzore dhe emërimin e personave të aftë dhe të përshtatshëm për pozitën për të cilën janë nominuar. Çdo gjë e kundërt, si emërimet me anë të klientelizmit, proteksionizmit, emërimeve sulltanore etj., vetëm sa dëmton reputacionin e vendit tonë dhe shkakton dëme të shumëfishta në një sërë fushash thelbësore me rëndësi për shtetin dhe kombin, transmeton Zhurnal.
- Për të shkatërruar një reputacion, së pari duhet ta kesh atë, ta fitosh. Mjafton të shikoni se kush na ka përfaqësuar deri tani jashtë vendit, çfarë rezultatesh kanë treguar dhe gjithçka do të bëhet e qartë. E përsëris në disa raste, dhe është një qëndrim në të cilin jam i bindur plotësisht, e që ne vetë “bëjmë për të dëshmuar se nuk jemi shtet” në çdo mënyrë dhe me çdo procedurë!? Pse, si?! Shumë bashkëbisedues të mi nga jashtë e komentojnë këtë deklaratë timen se “ne jemi një territor partiak në të cilin sundon sundimi fisnor dhe lidershipi” – tha me një dozë zhgënjimi analisti Pekevski.
Pse ende ndihemi të nënshtruar thellë në vetvete?
Analisti Pekevski në të njëjtën kohë pa mëdyshje thekson, paralelisht me atë që u tha më sipër, se arsyeja pse Bashkimi Evropian e mbështet Bullgarinë në presionin ndaj Maqedonisë është sepse “ne nuk kemi treguar me asgjë se mund të jemi shtet funksional me institucione funksionale”!
- Për shembull, kandidatët që ne i propozojmë për përfaqësitë tona diplomatike dhe konsulare, askush nuk i merr parasysh cilësitë e tyre, por shihet nëse kanë pasur të drejtë për parti, pra nëse ai kandidat nuk është miratuar më parë nga ndonjë parti, koalicion apo kryetar partie. Jo nëse është i aftë dhe kompetent për t’iu përgjigjur sfidave të diplomacisë në interes të vendit dhe qytetarëve të tij, por nëse përgjigjet si ushtar partiak?! Prandaj BE-ja e mbështeti Bullgarinë në të gjitha kërkesat e saj ndaj nesh, sepse ne nuk treguam kapacitet shtetformues, por bëjmë ashtu siç na thonë. Pra, kush do t’i mbështeste kuazi-diplomatë të tillë, pa njohuri, aftësi dhe pa arsenal faktesh e argumentesh nga ana juridike, historike, ekonomike e çdo aspekti tjetër, me të cilat do të mbronin pozitat e vendit dhe atdheut të tyre? Prandaj, për faktin se nuk kemi njerëz të “armatosur me njohuri dhe përvojë”, ne “ndihemi të nënshtruar”, duke mos ditur të mbrojmë në radhë të parë veten dhe interesin shtetëror dhe njëkohësisht të mos ofendojmë të huajt, ne për gjithçka i pyesim ata (të huajt) për çdo gjë dhe në fakt për çdo pyetje marrim përgjigje nëse mundemi apo jo diçka – thotë Pekevski.
Ish-ministri i Financave dhe analisti Xhevdet Hajredini është dakord me deklaratën se në vendin tonë, në vend që dikush të përgjigjet për punë të keqe, ata shpërblehen me një post ambasadori.
– Ishin shumë kandidatë të tillë të propozuar, të cilët për shkak të performancës së dobët në vend, u refuzuan nga vendi ku duhej të kryenin postin e ri. Në vend që t’u kërkojmë llogari atyre njerëzve, ne i shpërblejmë me poste ambasadore. Është rezultat i përfshirjes së thellë të palëve, pra shpërblejnë këdo që u ishte besnik, pavarësisht nëse ai ishte i lidhur me ndonjë aktivitet korrupsioni. Dhe kur ju dërgoni një kandidat të tillë te të huajt, natyrisht që ata do ta refuzojnë atë, sepse dinë gjithçka për personin që duhet të shkojë tek ata. Duke vepruar kështu, ne dërgojmë gjithashtu një mesazh të keq se nuk i respektojmë vendet në të cilat dërgojmë kandidatë të papërshtatshëm. Është shembulli më i mirë se si po shkatërrohet reputacioni i vendit jashtë vendit – thotë Hajredini./Përkthyer nga NovaMakedonija/ Zhurnal.mk
