Shkup, 13 tetor – Maqedonia e Veriut gjatë ditës së djeshme ka pranuar Raportin e Progresit nga Komisioni Evropian ku vërejtjet janë po të njëjtat me ata që shkroi “Zhurnal” para se të publikohet ky raport. Qeveria duhet të bëjë më shumë në luftën kundër korrupsionit, reforma në administratën publike, reforma në drejtësi e kështu me radhë. Në Raport ka edhe lëvdata, sidomos në politikën e jashtme dhe vendosmërinë e treguar ndaj invazionit Rus në Ukrainë. Por, sa i kanë mësuar leksionet dhe sa do t’i përmirësojnë vërejtjet qeveritarët, pritet të shihet në periudhën e ardhshme.
Maqedonia e Veriut të përshpejtojë reformat
Maqedonia e Veriut tregoi vendosmëri dhe progres të vazhdueshëm në reforma, por ato duhet të intensifikohen dhe të shfrytëzohet i gjithë potenciali për të përshpejtuar reformat. Lufta kundër korrupsionit duhet të vazhdojë, ngjashëm siç duhet të vazhdojë edhe përpjekjet për reforma edhe në administratën publike.
Në raport thuhet mes tjerash se Maqedonia e Veriut ka bërë përparim shumë të mirë në aspektin e politikës së përbashkët të jashtme dhe të sigurisë dhe tani është plotësisht në përputhje me qëndrimet evropiane për luftën në Ukrainë, përfshirë sanksionet kundër Rusisë. Me këtë, Maqedonia e Veriut tregoi vendosmërinë e saj për të bërë përparim në rrugën drejt BE-së si një partner i besueshëm.
Në raport, Maqedonia e Veriut mori vlerësim pozitiv nga BE-ja, por Komisioni Evropian përsëri gjeti vërejtje për zbatimin e ligjeve, për punën e shqetësuar të Kuvendit dhe nevojën për transparencë më të madhe në marrjen e vendimeve shtetërore. Në raport, vendi është përgatitur mesatarisht sipas pothuajse të gjitha kritereve.
Ky është raporti i parë pas fillimit të negociatave të anëtarësimit me BE-në dhe fillimit të shqyrtimit.
BE-ja qorton opozitën që nuk bashkëpunon me qeverinë
Maqedonia e Veriut është anëtare e NATO-s, është e rëndësishme që opozita dhe qeveria të bashkëpunojnë kur është fjala për arritjen e qëllimeve prioritare dhe afrimin me BE-në. Mes tjerash pohohet se ata bashkëpunojnë kur bëhet fjalë për shtypjen e korrupsionit dhe masave të tjera, por kur bëhet fjalë për reformat kryesore dhe të ardhmen e vendit, ata duhet të bashkëpunojnë ngushtë në interes të qytetarëve të tyre.
Raporti jep pasqyrë të detajuar të gjendjes në shoqëri, por paraqet edhe udhërrëfyes për punën e mëtutjeshme të institucioneve dhe fushave në të cilat duhet kushtuar më shumë vëmendje. Hapja e negociatave me Maqedoninë e Veriut është një mundësi e mirë që BE-ja të demonstrojë përkushtimin e saj për integrimin e vendeve të Ballkanit Perëndimor, si përgjigja më e mirë ndaj euroskepticizmit në rritje në rajon.
Vlerësohen lartë marrëdhëniet ndëretnike!
Në Raport është vlerësuar se Kuvendi është si forum për dialog politik konstruktiv, veçanërisht për agjendën reformuese të BE-së dhe si institucion qendror në të cilin debatojnë të gjithë politikën. zhvillohen festa. Prandaj në këtë pikë duhet të përpjekje të përbashkëta dhe të shpejta nga të gjitha palët si hapa prioritare për të forcuar rolin e legjislativit.
Raporti thekson se puna e Kuvendit u dëmtua nga polarizimi politik, duke vonuar miratimin e shumë ligjeve, ndërsa Kuvendit i kërkohet të zbatojë rekomandimet e Dialogut Jean Monnet pa vonesa të mëtejshme.
Progres i mirë vërehet vetëm në kriteret ekonomike, ndërsa në përputhshmërinë e vendit me politikën e jashtme dhe të sigurisë evropiane, tregohet se ka progres shumë të mirë.
Në raport thuhet se Marrëveshja e Ohrit është duke u zbatuar dhe marrëdhëniet ndëretnike janë të qëndrueshme. Ndërsa aty thuhet se shoqëria civile luan një rol të rëndësishëm në procesin e vendimmarrjes, por nevojitet transparencë dhe gjithë përfshirje më e madhe në vendimmarrje.
Çfarë të bëhet në të ardhmen!
Vlerësimi i gatishmërisë së moderuar të vendit është një çështje e qartë sepse, duke pasur parasysh krizat e kaluara nga Covid në atë energjetike, nuk mund të priten ndryshime revolucionare në disa fusha.
Por, shteti do të duhet që tani të punojë më sistematikisht për të rritur atë shkallë të moderuar të gatishmërisë, sepse edhe pse kemi progres në shumë kapituj, shpesh KE-ja është paksa e rezervuar në ngritjen e vlerësimit të gatishmërisë. Nga ana tjetër, gatishmëria është e rëndësishme që të përparojmë dhe të arrijmë standardet e BE-së.
Në Raport thuhet se duhen përpjekje të vendosura për të ndërtuar një momentum për reforma dhe për të ecur përpara në procesin e negociatave me BE-në, ndërsa një fokus i veçantë nevojitet për të siguruar zbatimin efektiv të legjislacionit ekzistues, në vend të nisjes së nismave ad hoc.
Maqedonia e Veriut tashmë është në një fazë të re sepse çdo ditë e më shumë po i afrohet anëtarësimit në Union dhe prandaj duhet të gjenden mënyra për të punuar shumë më shumë, më intensivisht në zbatimin e ligjeve. Meqë nuk bëhet fjalë vetëm për bartjen dhe rishkrimin e ligjeve, duhet të gjejmë një mënyrë për zbatimin e tyre dhe këtu kemi të bëjmë me harmonizim me legjislacionin evropian, që nënkupton edhe rishkrimin dhe zbatimin e tij.
Maqedonia e Veriut aktualisht po praktikon të jetë shtet anëtar, gjegjësisht është në një fazë të detyrueshme të rrugës drejt Bashkimit Evropian (BE), që quhet skrining. Në fazën e dytë do të vijojë një skrining dypalësh, kur ekipi i Maqedonisë së Veriut do të përfshihet më drejtpërdrejt dhe do të thotë se çfarë kemi bërë, ku ka dallime dhe çfarë planifikojnë të bëjnë.
Nëse tani kemi marrë një raport të përgjithshëm për progresin e vendit, në raportet bilaterale pas shqyrtimit do të ketë një vlerësim shumë më të detajuar me rekomandime më specifike se çfarë duhet bërë.
