Demenca është shkaku kryesor i vdekjeve dhe paaftësisë në popullatat e moshuara perëndimore – afërsisht 47 milionë njerëz kishin demencë në mbarë botën në vitin 2015, dhe ky numër parashikohet të trefishohet deri në vitin 2050.
Ndërhyrjet parandaluese që mund të vonojnë fillimin e demencës në mënyrë modeste do të ofronin një ndikim të madh në shëndetin publik.
Është vlerësuar se vonimi i shfaqjes me pesë vjet do të reduktonte prevalencën dhe ndikimin ekonomik të demencës me 40 për qind.
Litiumi, një stabilizues i humorit që zakonisht përshkruhet për probleme të tilla si çrregullimi afektiv bipolar dhe depresioni, është propozuar si një terapi e mundshme. Ka efekte pozitive në modelet qelizore dhe shtazore të demencës, dhe ka prova për efektet e saj neuroprotektive nga kërkimet eksperimentale dhe studimet klinike duke përdorur imazhe të trurit.
“Numri i njerëzve me demencë vazhdon të rritet, gjë që ushtron presion të madh mbi sistemet e kujdesit shëndetësor”, tha autori kryesor Dr. Shanquan Chen, një studiues në Departamentin e Psikiatrisë në Universitetin e Kembrixhit.
Në studimin e tyre, Dr. Chen dhe kolegët e tij analizuan të dhënat nga pacientët që kishin qasje në shërbimet e shëndetit mendor nga Cambridgeshire dhe Peterborough NHS Foundation Trust midis viteve 2005 dhe 2019.
Pacientët ishin të gjithë të moshës mbi 50 vjeçare, morën një takim për të paktën një vit dhe nuk ishin diagnostikuar më parë me dëmtim të lehtë njohës ose çmenduri. Nga 29,618 pacientë në grupin e studimit, 548 pacientë ishin trajtuar me litium.
Mosha mesatare e tyre ishte 73.9 vjeç; gjithsej 40.2 për qind ishin meshkuj, 33.3 për qind ishin të martuar ose në lidhje dhe 71 për qind ishin të përkatësisë etnike të bardhë.
Pacientët e ekspozuar ndaj litiumit kishin më shumë gjasa të ishin të martuar, bashkëjetues ose në një plidhje, të ishin duhanpirës aktual/ish, të kishin përdorur antipsikotikë dhe të kishin depresion komorbid, çrregullim afektiv bipolar, hipertension, sëmundje vaskulare qendrore apo diabet.
Për grupin që kishte marrë litium, 53 pacientë (9.7 për qind) u diagnostikuan me demencë. Për grupin që nuk kishte marrë litium, 3,244 pacientë (11.2 për qind) u diagnostikuan me demencë. Pas kontrollit për faktorë të tillë si duhani, medikamente të tjera dhe sëmundje të tjera fizike dhe mendore, përdorimi i litiumit u shoqërua me një rrezik më të ulët të demencës, si për përdoruesit afatshkurtër ashtu edhe për ata afatgjatë.
Megjithatë, duke qenë se numri i përgjithshëm i pacientëve që merrnin litium ishte i vogël dhe ky ishte një studim vëzhgues, do të nevojiten prova më të mëdha klinike për të vendosur litiumin si një trajtim të mundshëm për demencën.
