Hulumtimi i ri i udhëhequr nga shkencëtarët e Universitetit të Australisë Jugore mbështet një efekt shkakësor të mungesës së vitaminës D në shëndetin e trurit, veçanërisht për rrezikun e demencës, por jo për rrezikun e goditjes në tru.
“Vitamina D është një pararendës i hormoneve që njihet gjithnjë e më shumë për efekte të përhapura, duke përfshirë shëndetin e trurit”, tha autorja e vjetër Prof. Elina Hyppönen.
“Përqendrimet e ulëta të 25-hidroksivitaminës D – një tregues i statusit të vitaminës D – janë të zakonshme dhe prevalenca e mungesës së rëndë të vitaminës D varion nga 5 për qind në 50 për qind, në varësi të vendndodhjes dhe karakteristikave të popullsisë”.
“Ka mekanizma të ndryshëm me anë të të cilëve vitamina D aktive mund të ndikojë në tru, duke përfshirë rregullimin e faktorëve neurotrofikë të rritjes, ndikimet në inflamacion dhe trombozë”.
“Me një interes në rritje në identifikimin e faktorëve të rrezikut të modifikueshëm për demencën dhe goditjen në tru, vitamina D është bërë një kandidat tërheqës, pasi suplementet, dieta dhe ekspozimi ndaj dritës së diellit mund të ruajnë përqendrime adekuate në serum”.
Në një studim prospektiv në shkallë të gjerë, autorët përdorën informacione nga 33,523 pjesëmarrës të Biobank në Mbretërinë e Bashkuar për të ekzaminuar lidhjen midis përqendrimeve të 25-hidroksivitaminës D me një sërë karakteristikash të neuroimazhit të trurit.
Duke i shtrirë analizat në 427,690 pjesëmarrës, ata gjithashtu ekzaminuan lidhjet me rreziqet e demencës dhe goditjes në tru duke përdorur qasjen jolineare të randomizimit Mendelian (MR).
Mungesa e vitaminës D u shoqërua me një rrezik në rritje të demencës dhe goditjes në tru, me lidhjet më të forta për ata me përqendrime të 25-hidroksivitaminës D më pak se 25 nmol/L. Analizat jolineare të MR konfirmuan efektin e pragut të 25-hidroksivitaminës D në demencë, me rrezikun e parashikuar të jetë 54 për qind më i lartë për pjesëmarrësit në 25 nmol/L krahasuar me 50 nmol/L.
Megjithatë, 25-hidroksivitamina D nuk u shoqërua me rezultatet e neuroimazhit ose rrezikun e goditjes në analizat MR. “Gjetjet tona janë të rëndësishme për parandalimin e demencës dhe vlerësimin e nevojës për të eliminuar mungesën e vitaminës D”, tha profesori Hyppönen.
“Në të vërtetë, në këtë popullatë në Mbretërinë e Bashkuar ne vumë re se deri në 17 për qind të rasteve të demencës mund të ishin shmangur duke rritur nivelet e vitaminës D për të qenë brenda një intervali normal (50 nmol/L)”.
“Studime më të mëdha të MR janë të nevojshme për të konfirmuar shkakësinë për lidhjet e propozuara midis përqendrimeve të 25-hidroksivitaminës D dhe morfometrisë së trurit”, thanë studiuesit.
“Rezultatet tona të MR sugjerojnë asnjë lidhje të qartë me goditjen në tru, ndërsa një lidhje shkakësore me rrezikun e demencës ofron një mundësi të rëndësishme për parandalim”. Studimi u botua në American Journal of Clinical Nutrition.
