Përveçse është një “bartës i oksigjenit” nëpërmjet gjakut që ushqen të gjitha indet dhe organet, hekuri furnizon trupin me energji dhe përmirëson funksionet e trurit
Sa është e sigurt marrja njëkohësisht e hekurit dhe vitaminës C flet mjaft fakti që këto dy elemente esenciale në organizëm konsiderohen “një çift i mirë”.
Prej kohësh është konsideruar se ndihmon ky “çiftim” i vitaminës C me hekurin në trupin tonë për të përthithur më mirë hekurin në mënyrë që të jetë i mjaftueshëm në trup. Megjithatë, hulumtimi i ri thotë se nuk ka prova të mjaftueshme për të mbështetur përfundimisht nevojën për të marrë vitaminë C me hekur te njerëzit që kanë anemi.
Pse hekuri është një mineral i rëndësishëm?
Hekuri është një nga përbërësit më të rëndësishëm të gjakut dhe organizmi nuk mund të funksionojë siç duhet pa të. Për këtë arsye, hekuri luan shumë role thelbësore në trupin e njeriut. Ai është pjesë përbërëse e hemoglobinës (proteinë e qelizave të kuqe të gjakut), e cila lidh dhe transporton oksigjenin drejt indeve, dhe është element kyç në furnizimin me oksigjen të zemrës, trurit, mëlçisë dhe organeve të tjera jetike.
Përveçse “bartës i oksigjenit”, hekuri ndihmon në furnizimin me energji dhe përmirëson funksionet e trurit. Por kur trupi nuk arrin të përfitojë mjaftueshëm hekur nga ushqimet që e përmbajnë, shtimi i vitaminës C në dietë mund të përmirësojë ndjeshëm përthithjen e tij, transmeton Telegrafi.
Si ndihmon vitamina C në përthithjen më të mirë të hekurit?
Shumë ushqime përmbajnë hekur, por ekzistojnë dy lloje:
• Hekuri heme, i cili përthithet më lehtë nga trupi dhe gjendet në ushqimet me origjinë shtazore si mishi, shpendët dhe prodhimet e detit.
• Hekuri non-heme, që gjendet në ushqimet me bazë bimore. Ushqime si fasulet apo spinaqi përmbajnë hekur non-heme, por disa përbërës natyralë të bimëve e bëjnë këtë hekur më pak të përthithshëm nga trupi.
Nutricionistët theksojnë se vitamina C mund të ndihmojë ndjeshëm në përthithjen e hekurit non-heme.
Si të kombinojmë hekurin me vitaminën C?
Trupi i njeriut, në disa raste, e ka të vështirë të përthithë hekurin në mënyrë efektive. Prandaj, ekspertët këshillojnë që ushqimet e pasura me hekur të shoqërohen me ushqime që përmbajnë vitaminë C. Marrja e tyre në të njëjtin vakt rrit përthithshmërinë (biodisponueshmërinë) e hekurit, duke e bërë organizmin të përthithë më shumë.
A rekomandohet marrja e hekurit dhe vitaminës C bashkë për personat me anemi?
Megjithatë, studimet e fundit sugjerojnë se nuk ka prova të mjaftueshme që mbështesin këtë praktikë për personat me anemi nga mungesa e hekurit.
Sipas një studimi të ri, njerëzit me anemi nuk kanë domosdoshmërisht nevojë për vitaminë C shtesë kur marrin suplemente orale hekuri, edhe pse kjo ka qenë praktikë e zakonshme për vite me radhë.
Çfarë tregoi studimi?
Në një provë klinike të rastësishme, 440 të rritur me anemi nga mungesa e hekurit u ndanë në dy grupe:
• Grupi i parë mori 100 mg hekur + 200 mg vitaminë C çdo 8 orë për 3 muaj.
• Grupi i dytë mori vetëm 100 mg hekur (pa vitaminë C), me të njëjtin ritëm.
Pas disa muajve, rezultatet e analizave të gjakut treguan se nuk kishte dallim të rëndësishëm në rritjen e nivelit të hemoglobinës apo në rikuperimin e depozitave të hekurit midis dy grupeve. Kjo sugjeron se shtimi i vitaminës C nuk ka ndonjë përfitim të dukshëm në përthithjen e hekurit te personat me anemi.
Cilat ushqime janë të pasura me vitaminë C?
Ushqimet më të pasura me vitaminë C janë:
• Agrumet (portokall, limon, mandarina)
• Perimet (lakra, lulelakra, brokoli, kale, rrepa)
• Specat e kuq
• Dredhëzat
• Domatja
• Patatja e bardhë
Burime bimore hekuri për veganët dhe vegetarianët
Personat që nuk konsumojnë mish (sidomos veganët dhe vegetarianët) janë më të rrezikuar nga mungesa e hekurit. Ata duhet të mbështeten në burime bimore si:
• Thjerrëzat
• Qiqrat
• Tofu
• Fasulet
• Perimet me gjethe jeshile të errët
A është mirë të merren bashkë hekuri dhe vitamina C?
Përveçse është transportuesi i oksigjenit në gjak, hekuri furnizon trupin me energji dhe përmirëson funksionin e trurit. Marrja e vitaminës C me hekurin është konsideruar për një kohë të gjatë si një kombinim i dobishëm, një “çift i mirë” për organizmin.
Megjithatë, studimet më të reja vënë në dyshim domosdoshmërinë e këtij kombinimi për njerëzit me anemi. Megjithëse nuk është i dëmshëm, nuk është gjithmonë i domosdoshëm për përthithjen efektive të hekurit në trajtimin e mungesës së tij.
